top of page

Τι θα γινόταν εάν... ...δεν είχε δολοφονηθεί ο Τζων Κέννεντυ;

Κι αν τα πράγματα δεν είχαν γίνει όπως έγιναν; Η ερώτηση ίσως φαίνεται ηλίθια, αλλά από κάτι τέτοιες ερωτήσεις ξεκίνησε και η Θεωρία της Σχετικότητας. Άραγε τι θα δούμε αν ανοίξουμε κάποιες πόρτες πίσω από τις οποίες κρύβονται εναλλακτικές επιλογές και εκβάσεις ιστορικών γεγονότων;

Η δολοφονία του Αμερικανού προέδρου Τζων Κέννεντυ στις 22 Νοεμβρίου 1963 στο Ντάλας του Τέξας ήταν ένα γεγονός που σόκαρε τον κόσμο. Το γεγονός άλλαξε την πορεία των γεγονότων της αμερικανικής αλλά και της παγκόσμιας ιστορίας. Ένας 46χρονος πρόεδρος, σύμβολο μιας ολόκληρης εποχής, με νέες ιδέες και πρωτοβουλίες, έπεσε θύμα μιας δολοφονίας που ακόμα και σήμερα πυροδοτεί αμέτρητα συνωμοσιολογικά σενάρια. Ο νεαρός πρόεδρος μεταβλήθηκε σε αδικοχαμένο ήρωα ανάμεσα στις μορφές της συγκλονιστικής δεκαετίας του 1960.

Κι αν ο JFK δεν είχε δολοφονηθεί; Αν οι σφαίρες του Λη Χάρβεϋ Όσβαλντ (ή όποιου άλλου εμπλεκόταν) δεν είχαν βρει το στόχο τους; Ο Ρόμπερτ Ντάλεκ, ιστορικός του πανεπιστημίου της Βοστόνης επεξεργάστηκε ένα τέτοιο εναλλακτικό σενάριο.

Κατ’ αρχάς, οι συντηρητικές νότιες πολιτείες ήταν εχθρικά διακείμενες προς τον ριζοσπάστη νεαρό πρόεδρο. Υπήρχαν ενδείξεις ότι επρόκειτο να πραγματοποιηθεί απόπειρα εναντίον της ζωής του Κέννεντυ στο Ντάλλας. Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι ο Κέννεντυ δεν πήγαινε στο Ντάλλας, ή έστω άλλαζε το δρομολόγιό του και γλίτωνε από τις σφαίρες. Τι θα γινόταν έπειτα;

Μέσα σε χίλιες μόλις μέρες στο Λευκό Οίκο, ο Κέννεντυ είχε καταφέρει να αφήσει το σημάδι του. Με τις τολμηρές αποφάσεις του για κοινωνική πολιτική και δυναμική αντιπαράθεση εναντίον της σοβιετικής αυτοκρατορίας, είχε δημιουργήσει μεγάλες συμπάθειες. Παρά το φιάσκο της αποτυχημένης εισβολής στην Κούβα το 1961, η δημοτικότητά του παρέμενε σε πολύ υψηλά επίπεδα. Συνεπώς δεν είναι άτοπο να υποτεθεί ότι ο Κέννεντυ κερδίζει πανηγυρικά και τις εκλογές του 1964.

Ο Λύντον Τζόνσον δεν γίνεται ποτέ πρόεδρος. Στην περίοδο 1965-1966, ο Κέννεντυ κερδίζει μεγάλη πλειοψηφία των Δημοκρατικών στο Κογκρέσο, πράγμα που του επιτρέπει να προχωρήσει δυναμικά το πρόγραμμα κοινωνικών μεταρρυθμίσεων. Περικοπές ύψους 11 δισεκ. δολαρίων επιτρέπουν την αναζωπύρωση της οικονομίας και την χορήγηση μεγάλων κονδυλίων για την εκπαίδευση χωρίς φυλετικές και κοινωνικές διακρίσεις. Οι εξεγέρσεις στα γκέτο του Λος Αντζελες, του Ντιτρόιτ και της Ουάσινγκτον το 1965 και το 1968 δεν γίνονται ποτέ.

Από την άλλη μεριά, η περιβόητη δραστηριότητα του Κέννεντυ ως ακόρεστου γυναικοκατακτητή δεν προκαλεί πρόβλημα στη δεύτερη θητεία του. Τα ήθη της εποχής που απαγορεύουν άτυπα τη δημοσίευση σχετικών πληροφοριών αποτρέπουν το σκάνδαλο και την πιθανή αποπομπή, κάτι που κόντεψε να πάθει ο Μπιλ Κλίντον τριάντα χρόνια αργότερα, σε μια τελείως διαφορετική εποχή.

Ο Κέννεντυ ήταν πρόμαχος μιας δυναμικής αντίστασης στην σοβιετική επιρροή ανά την υφήλιο και η Κρίση της Κούβας το 1962 έδειξε ότι μπορούσε να χειριστεί αποτελεσματικά τέτοια περιστατικά. Στο πλαίσιο αυτό, ο JFK ήταν εκείνος που ξεκίνησε την κλιμάκωση του πολέμου στο Βιετνάμ έχοντας στείλει σχεδόν 17.000 στρατιωτικούς συμβούλους εκεί στη διάρκεια της προεδρίας του. Όμως ο διορατικός πρόεδρος δεν θα κλιμακώσει περαιτέρω την αμερικανική ανάμιξη διαισθανόμενος τους μοιραίους κινδύνους (εν αντιθέσει με τον Τζόνσον).

Στη διάρκεια της δεύτερης προεδρίας του το 1964-1968, ο Κέννεντυ αναζητά και βρίσκει τρόπο απεμπλοκής από το Βιετνάμ βάσει σχεδίων του υπουργού Άμυνας Ρόμπερτ ΜακΝαμάρα που είχαν εκπονηθεί ήδη από το 1962-63. Οι Αμερικανοί αποχωρούν από τη Νοτιοανατολική Ασία. Ο Βρώμικος Πόλεμος, οι μαζικοί βομβαρδισμοί, η ανθρωπιστική καταστροφή και οι φρικαλεότητες αποτελούν σενάρια μιας εναλλακτικής ιστορίας που θα συνέβαινε εάν ο Κέννεντυ είχε δολοφονηθεί και ο Τζόνσον είχε αναλάβει πρόεδρος. Το Βιετνάμ δεν έγινε ποτέ πρωτοσέλιδο, 50.000 Αμερικανοί GIs δεν χάθηκαν ποτέ στις ζούγκλες της Ινδοκίνας, εκατοντάδες χιλιάδες Βιετναμέζοι δεν σκοτώθηκαν ή σακατεύτηκαν. Ο Κέννεντυ έχει δράσει εγκαίρως. Άλλωστε το 1964 μόνο το ένα τρίτο του αμερικανικού κοινού ενδιαφερόταν για τον πόλεμο του Βιετνάμ. Η Σοβιετική Ενωση, που ενδιαφέρεται περισσότερο για ειρηνική συνύπαρξη με τις ΗΠΑ και λιγότερο για δορυφορικά καθεστώτα στην Ασία, υπογράφει περαιτέρω συνθήκες για τη μείωση των πυρηνικών όπλων.

Όλα αυτά στήνουν το σκηνικό για μια πανηγυρική τρίτη νίκη των Δημοκρατικών στις εκλογές του 1968. Ο Νίξον συντρίβεται για δεύτερη φορά από έναν Κέννεντυ μέσα σε οκτώ χρόνια. Ο Ρόμπερτ Κέννεντυ, αδελφός του JFK, γίνεται πρόεδρος των ΗΠΑ και είναι αποφασισμένος να συνεχίσει την πορεία του προκατόχου του, ο οποίος παραμένει ως μορφή που επηρεάζει τις εξελίξεις στα παρασκήνια. Η αμερικανική κοινωνία γλιτώνει από το βαθύ κύμα αυτό-αμφισβήτησης, το σκάνδαλο Ουότεργκεϊτ και από τον κυνισμό που επικράτησε έκτοτε σχετικά με την αμερικανική πολιτική.

Παρόλα αυτά ο JFK δεν θα ζήσει για να δει τις μακροπρόθεσμες συνέπειες των αποφάσεών του. Έπασχε από σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, νόσο του Addison, δυσλειτουργία των επινεφριδίων, οστεοπόρωση στη σπονδυλική στήλη, προστατίτιδα, ουρηθρήτιδα, και αλλεργίες ενώ η χοληστερίνη του έφτανε σε δυσθεώρατα ύψη. Αναγκαζόταν να παίρνει αμέτρητα φάρμακα για να μπορεί να εκτελέσει τα καθήκοντά του. Όλα αυτά υπέσκαψαν την υγεία του προέδρου ο οποίος πεθαίνει 55 χρονών το 1972. Μπορεί να μην απέκτησε ποτέ την αίγλη του αδικοχαμένου, αλλά σφράγισε με τη διπλή προεδρία του μια ολόκληρη εποχή –και τις δεκαετίες που ακολούθησαν…

541 views
bottom of page